Regelmatig komen stellen in therapie omdat een van beiden verliefd is geworden op iemand anders of er sprake is van een buitenechtelijke affaire. Mocht je dit zelf meemaken, dan is het misschien goed om te lezen hoe je daarmee samen zou kunnen omgaan.
Waarom word je eigenlijk verliefd op iemand anders?
Ieder stel heeft een eigen verhaal, maar in de kern is het patroon vaak hetzelfde. Wij zijn relationele wezens en halen onze ‘voeding’ uit relaties. Als we die voeding niet voldoende vinden binnen onze liefdesrelatie, hebben we de neiging die buiten de relatie zoeken. Dan gaan we een relatie aan met bijvoorbeeld werk, vrienden/vriendinnen of sport om die behoefte te vervullen. Wanneer je deze activiteiten (soms onbewust) aangaat om je partner een beetje te ontlopen en de pijn van het niet in verbinding zijn minder te voelen, spreek je van een vluchtroute uit, of een energie-lek in de relatie. Want uiteindelijk hollen al deze activiteiten (excessief beoefend) de intimiteit tussen twee partners uit. Dat je je voeding niet in je relatie vindt, hoeft niet te betekenen dat je relatie slecht is. Misschien vind je het lastig om jezelf écht te binden of zijn er grote veranderingen in je leven, bijvoorbeeld de dood van een familielid of je raakt je baan kwijt. Stellen kunnen ook verstrikt zijn geraakt in de sleur van opstaan, kinderen, werken, de ‘BV gezin’. Het leven kan te voorspelbaar zijn geworden, de dynamiek ontbreekt.
Wel of niet vertellen?
Hoe moeilijk het ook is, vertel het. Als je je partner niet over je verliefdheid vertelt, wordt de schade uiteindelijk groter. Want je hebt een geheim dat gevoed kan worden. Verliefdheid op een ander voelt vaak zo goed, dat het veel gemakkelijker is dit te koesteren dan er vragen bij te stellen. Bovendien maakt een stiekeme liefde uiteindelijk erg eenzaam. Natuurlijk loop je het risico op een flink conflict met je partner, maar dan ligt het wel op tafel en kun je vanuit daar kijken wat er aan de orde is voor jullie.
En als het dan op tafel ligt begint het pas. Het echte werk waar moed en wilskracht voor nodig is. Voor de bedrogen partner is de bekentenis vaak een vreselijke schok. Alles waarvan hij of zij dacht dat er was binnen de relatie, blijkt ineens anders te zijn. De eerste zorg is vaak te kijken hoe de gewone, dagelijkse dingen kunnen worden georganiseerd zodat er tijd is om bij te komen. Hoewel de boosheid vaak groot is, is het belangrijk dat de bedrogen partner gaat inzien dat het probleem niet alleen bij de ontrouwe partner zit. Een relatie is altijd een dans tussen twee mensen, een dans die vaak al jaren voortduurt. Het is van belang een team te worden, om samen grip te krijgen op deze dynamiek en in te zien dat je beiden verantwoordelijkheid hebt voor de kwaliteit van jullie verbinding. Dit staat los van de stap die de ontrouwe partner heeft gezet, waarvoor deze partner zelf de verantwoordelijkheid draagt. Overigens is er behalve boosheid bij de bedrogen partner, ook vaak boosheid bij de partner die verliefd werd. Misschien was er te weinig aandacht en voeding in de relatie. Beiden hebben een eigen verhaal over wat waar is. Probeer je boosheid niet ongeremd te uiten, dit maakt dat de muren nog verder worden opgetrokken er het lastiger wordt om in verbinding te komen.
Soms lijkt het fijn om een tijd uit elkaar te gaan om op adem komen. Mijn ervaring is dat het beter is dit niet te lang te doen. Want er verandert pas echt iets tussen jullie samen als je leert je pijnpunten te gebruiken om samen gesprek te komen.
Een relatie kan alleen groeien als er keuzes worden gemaakt. Wil je relatie deze moeilijke periode overleven, dan zal het contact met de derde persoon anders moeten worden. Geen intieme gesprekken meer, het beste is als je elkaar niet meer ziet. Het betekent ook geen FB, Whatsapp, sms etc., ook niet stiekem. Pas dan kan je partner je weer leren vertrouwen. Wat de ander voor jou vertegenwoordigt, kun je samen weer ontdekken en kijken naar de mogelijkheden om je relatie levendig te maken. In praktijk blijkt het vaak lastig om alle verbindingen met de minnaar of minnares door te knippen. Soms moet degene die verliefd is wel 10 x afscheid van iemand nemen voordat je begint in te zien dat het beter voor je is om geen contact meer te zoeken.
Verliefdheid geeft het gevoel van erkenning, gevoel van levendigheid, avontuur, jezelf weer helemaal opnieuw ontdekken. Het zegt veel over onvervulde behoeftes. Verliefdheid wordt wel vergeleken met een cocaïneverslaving. Je voelt je high op je eigen hormonen en je verstand kan misschien beredeneren dat het met die ander misschien ook niet lukt, maar je gevoel zegt iets heel anders! Vroeg of laat zijn deze hormonen uitgewerkt en dient de realiteit zich weer aan. Ook de nieuwe partner zal je pijnpunten gaan triggeren. Dus misschien helpt het te weten dat het ‘oude huwelijk’ over is. Er is geen weg terug, alleen maar vooruit. Als beide partners bereid zijn te werken aan zichzelf, dan heeft een ‘nieuw huwelijk’ met dezelfde partner kans van slagen.
Bewust voor elkaar kiezen betekent daar tijd aan besteden. Liefde is een gevoel, de relatie is een beslissing. In het laboratorium van je samenzijn kun je gaan kijken naar de invloeden die je uit elkaar drijft en die aanpakken. Vaak blijkt er heel veel nog heel goed. Door het leren uitspreken van behoeftes en verlangens kan de pijn van de afwezigheid ervan naar boven komen. In onze levens hebben we onszelf van aangepast en zijn we het contact met ons ‘levend zijn’ verloren. Die aanpassing was ooit noodzakelijk, maar naarmate we ouder worden kan het ook een gevangenis worden. We weten soms niet meer hoe we uit deze ‘overlevingsstand’ kunnen komen. De ene partner uit dit vaak in boosheid of irritatie, de ander wacht misschien net zolang tot het weer beter zal gaan. In de therapie gaan we onderzoeken hoe dit jullie parten speelt kun je samen tot wezenlijke inzichten komen.
Van belang is ook om de ‘liefdestaal’ van de ander leren kennen. Wanneer heb je je eigen partner voor het laatst gecomplimenteerd of het gevoel gegeven dat zij of zij nummer 1 was? Hoe lang is het geleden dat je je waardering voor de ander hebt geuit? In een relatie is het belangrijk te leren wat de ander fijn vindt en hoe je hem of haar dat kunt geven. Daarmee heb je te oefenen met nieuw liefdevol gedrag; vaak door je eigen weerstand heen. Nieuw gedrag voelt vaak eerst als gekunsteld, maar dan zit je precies goed! Want wat de ene partner het meest nodig heeft, is voor de ander vaak het lastigst te geven. En uiteindelijk groei je daardoor zelf het meest.
Veranderingen bij jezelf gaan niet snel. Patronen die zich een leven lang hebben opgebouwd zijn niet in een paar maanden te veranderen. Maar er samen mee bezig zijn kan erg vervullend en zelfs leuk zijn en je behalve je geschiedenis samen, ook een nieuwe toekomst geven.